Piwa szatańskie, zdradliwe, jasne o pięknej, białej, wysokiej pianie i cudownym, owocowym aromacie.
Dlaczego piwa w tym stylu nazywane są zdradliwymi, szatańskimi? Dlatego, że potrafią zwieść początkujących piwoszy. Wciąż pokutuje przekonanie, że jasne piwa są słabe, a ciemne mocne. Osoby hołdujące tej opinii mogą się zdziwić. Piwa te w wyglądzie przypominają pilznery, maja bowiem bardzo jasną barwę i piękną trwałą, białą pianę. W aromacie dominuje cudowny, lekki zapach owoców i chmielu. W smaku nie wyczujemy alkoholu, a jest go dość dużo, bo od 7,5% aż do 11%.
Najbardziej znanym komercyjnym przykładem BGSA jest oczywiście Duvel z browaru Moortgat położonego w miejscowości Breendonk w pobliżu Brukseli. Historia tego piwa jak i samego browaru jest dość ciekawa. Browar został założony w 1871 roku i był typowym wiejskim browarem warzącym ciemne ale. W 1918 roku z okazji zakończenia I Wojny Światowej w browarze uwarzono Victory Ale, wyjątkowe piwo dopracowywane i zmieniane jeszcze przez wiele lat. Kilka lat później, kiedy tradycyjne ciemne ale z belgijskich browarów zaczęły tracić na popularności, a klienci coraz częściej pili importowane szkockie piwa Albertowi Moortgat udało się zwerbować do współpracy słynnego piwowara, naukowca Jean De Clercka. Po żmudnej pracy udało mu się wyizolować z butelki piwa McEwan’s Scotch Ale szczep drożdży, produkujący duże ilość estrów owocowych i przyprawowych fenoli. Szczep ten używany jest w browarze do dnia dzisiejszego. W 1923 roku uwarzono na nim nową odsłonę Victory Ale. Podobno podczas degustacji wśród mieszkańców Breendonk tamtejszy szewc krzyknął coś w stylu “to jest prawdziwy diabeł” i tak spontanicznie zmieniono nazwę na Duvel, od flamandzkiego słowa “duivel” oznaczającego diabła. Piwo to w tamtym okresie było nadal ciemnym ale i takim pozostało aż do lat 60. Po II Wojnie Światowej Belgię zaczęła zalewać fala jasnych piw dolnej fermentacji. Moortgat postanowił ponownie zmienić recepturę swego flagowego produktu, aby sprostać zmieniającym sie gustom klientów. Z pomocą przyszedł ponownie Jean De Clerck. Założenie było takie, aby uwarzyć piwo o bardzo jasnej barwie, ale mocy dotychczasowego “diabła”. Wprowadzono zmiany w słodowni należącej do browaru, skutkujące uzyskaniem bardzo jasnego słodu. Dodatkowo użyto glukozy która rozjaśniła piwo jeszcze bardziej i spowodowała, że było ono lepiej odfermentowane. De Clerck wprowadził też wiele zmian technologicznych w samym browarze między innymi leżakowanie piwa temperaturach bliskich 0°C. Zmiany były strzałem w dziesiątkę i dziś Duvel jest jedną z najlepiej rozpoznawalnych marek piwnych na świecie. Doczekał sie też wielu naśladowców, zazwyczaj o równie szatańskich nazwach: Satan, Lucifer,Judas, Piraat, Hapkin, Brigand, Delirium Tremens, Cuveé Diabolique.
KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA STYLU
Wygląd: barwa jasno- do ciemnozłota, klarowne. Biała, masywna, drobnopęcherzykowata piana, trwała, zostawiająca na szkle po każdym łyku charakterystyczną “belgijską koronkę”.
Zapach: złożony, owocowy (gruszki, jabłka, agrest, morele), może być lekko kwiatowy, przyprawowy (pieprzowy), perfumowy. Aromat chmielowy jest na średnim lub wysokim poziomie. Zapach rozpuszczalnika i silnie prefumowany jest wadą.
Smak: podobnie jak w zapachu posmaki owocowe, przyprawowe. Goryczka pochodząca zarówno z chmielu jak i wyprodukowanych przez drożdże fenoli może być średnio lub mocno wyczuwalna. Finisz zawsze wytrawny.
Odczucie w ustach: bardzo mocno nagazowane, lekkie w odczuciu o niskiej do średniej treściwości. Gładkie, lekko rozgrzewające. Mocno rozgrzewający charakter i ściągająca goryczka stanowią wadę.
Parametry wg. BJCP 2015:
Gęstość początkowa: 17-23,8Blg (OG=1.070 – 1.095)
Gęstość końcowa: 1,3-4,0Blg (FG = 1.005 – 1.016)
Goryczka: 22-35IBU
Kolor: 3-6SMR; 6- 12EBC
Alkohol objętościowo: 7,5-10,5%
Belgian Golden Strong Ale jest bardzo podobny i czasami mylony z triplem. Jakie są zatem różnice? BGSA jest zazwyczaj jaśniejszy od tripla, bardziej owocowy, a mniej przyprawowy, lżejszy w odbiorze, bardziej wytrawny, lepiej nachmielony i sprawia wrażenie bardziej orzeźwiającego.
W kolejnych wpisach omówię surowce, wskazówki do zacierania, chmielenia, fermentacji, a także podam przykładową recepturę na BGSA.
Artykuł ukazał się w kwartalniku PIWOWAR 15/2014 (w lekko zmienionej wersji ;))
fot. www.duvel.com