Weizenbock/Koźlak Pszeniczny – historia i charakterystyka

Zazwyczaj przyjmuje się, że weizenbock, to mocniejsza wersja dunkelweizena, jednak jest to zbyt daleko idące uproszczenie. Weizenbock to mariaż bawarskich piw pszenicznych i koźlaków. Łączy w sobie treściwość,  bogatą słodowość, nuty chlebowe, zbożowe z typowymi dla weizenów goździkowymi fenolami i estrami o zapachu banana.

Weizenbock – historia

Koźlaki które były warzone w Eibeck w XIVw  i które są uważane za protoplastów dzisiejszej rodziny Bocków zawierały w swoim zasypie słód pszeniczny i były fermentowane drożdżami górnej fermentacji. Możemy zatem spokojnie przyjąć, że właściwie pomimo niskiej zawartości alkoholu, miały więcej cech wspólnych z dzisiejszymi koźlakami pszenicznymi niż koźlakami tradycyjnymi. Ale zostawmy aż tak odległą historię. Weizenbock jakiego znamy dziś zawdzięczamy Matyldzie Schneider. To ona po śmierci swego męża Georga III Schneidera rozkręciła rodzinny browar G.Schneider &Sohn szukając nowych pomysłów na piwa pszeniczne. Postanowiła postawić na mariaż weizena i coraz bardziej popularnych doppelbocków. Wypuszczone na rynek w 1907r piwo nazwała Aventinus na cześć bawarskiego historyka Johannesa Aventinusa. Do dziś szóste już pokolenie Schneiderów warzy Aventinusa, który stał się ikoną stylu.

 

Weizenbock – opis sensoryczny

Wygląd: kiedyś przeważały wersje ciemniejsze – miedziane, bursztynowe, brązowe, często z rubinowymi refleksami. Jednak coraz częściej możemy spotkać wersje jaśniejsze – ciemnozłote, pomarańczowe. Piana obfita, gęsta, trwała w kolorze złamanej bieli do jasnokremowej. Duża ilość białek i drożdże pyliste sprawiają, że piwo jest zmętnione.

Aromat: na pierwszy plan wysuwają się nuty słodowe o średniowysokiej lub wysokiej intensywności. W wersjach jaśniejszych przybierają one charakter pszennego jasnego chleba, tostów, herbatników, a w wersjach ciemniejszych-  ciemnego chleba, opiekane, delikatnie karmelowe lub czekoladowe. Aromaty słodowe są uzupełnione średnimi lub średniowysokimi nutami pochodzącymi z procesu fermentacji, czyli owocowymi estrami o charakterze banana, gruszki oraz przyprawowymi fenolami o charakterze goździka, wanilii, pieprzu, gałki muszkatołowej, cynamonu.  W ciemniejszych wersjach często pojawiają się aromaty ciemnych, suszonych bądź kandyzowanych owoców – rodzynek, daktyli, fig, kandyzowanych wiśni, suszonych śliwek. W trakcie długiego leżakowania mogą pojawiać się nuty miodowe, sherry czy porto jednak powinny one być na poziomie niskim i uzupełniać jedynie bukiet smakowo-zapachowy. Aromaty alkoholowe mogą być obecne na niskim poziomie, ale nie powinny być one ostre ani rozpuszczalnikowe. 

Smak: Analogicznie do aromatu na pierwszym planie nuty słodowe o średniowysokiej i wysokiej intensywności, mogą one mieć charakter chlebowy, pszeniczny, zbożowy, opiekany, tostowy. Na drugim planie słodkie akcenty owocowe – banan, gruszka, śliwka, rodzynki oraz przyprawowe – goździki, wanilia, gałka muszkatołowa. Smaki chmielowe zazwyczaj nieobecne. Balans zdecydowanie przesunięty w stronę słodową, jednak finisz nie może być zbyt słodki. Lekka kwaśność pochodząca od słodu pszenicznego balansuje słodycz.

Goryczka: niska do średniej, o charakterze ziołowo-kwiatowym-przyprawowym. Powinna stwarzać kontrę dla intensywnej słodowości, nie powinna być ostra i pozostająca.

Odczucie w ustach: Pełnia od średniowysokiej do wysokiej. Piwo powinno sprawiać wrażenie kremowego, gładkiego, jedwabistego. Może być lekko rozgrzewające, ale nigdy ostre i piekące. Nie może być zbyt ulepkowate, wyklejające. Wysycenie średnie do średniowysokiego.

 

Weizenbock – parametry

Ekstrakt początkowy: 16-20Blg

Ekstrakt końcowy: 3,5-5,5Blg

Zawartość alkoholu: 6,5-8% obj.

Goryczka:  15-30 IBU

Barwa: 12-40 EBC

 

Weizenbock – degustacja

Koźlak Pszeniczny powinien być serwowany w wysokich szklankach do weizena lub sniferach w temperaturze około 9-11C. Koźlak pszeniczny sprawdzi się podany w towarzystwie owocowych ciast – strudla z jabłkami, szarlotki, śliwkowej tarty, ale także do czerwonych mięs i wyrazistych serów. Jasne wersje można podawać z owocami morza lub z delikatnymi potrawami z drobiu i ryb.

 

Weizenbock – reprezentanci stylu

  • Schneider Weisse G. Schneider & Sohn – “Tap 6 Aventinus”
  • Erdinger “Pikantus”
  • Weihenstephaner “Vitus”
  • Ayinger “Weizenbock”
  • Kormoran “Weizenbock”

 

Weizenbock – interpretacje

Styl zazwyczaj warzony w wersji tradycyjnej ale o zróżnicowanej barwie, a co za tym idzie różnym bukietem smakowo-zapachowy. W wersjach domowych spotkałam się z dodatkiem kawy oraz miodu gryczanego do tego piwa, co wydaje się dobrym połączeniem. Wersje o ekstrakcie powyżej 18Blg nazywane bywają Weizendoppelbock. Weizenbock jak i pozostałe koźlaki może oczywiście występować w wersji wymrażanej jako Weizen-Eisbock. Może też być leżakowany  w dębowych beczkach lub z dodatkiem płatków lub kostek drewnianych.

Literatura:

  • Magdalena Bergmann: Koźlak Pszeniczny (weizenbock) , Kompendium Piwa
  • Florian Klemp: Weizenbock – a perfect marriage, All About Beer Magazine, Volume 28, 2007, Issue 1
  • Josh Weikert: Make Your Best Weizenbock, Craft Beer and Brewing
  • Jeff Alworth: Why the Weizenbock Deserves Our Attention, Craft Beer and Brewing
  • Jamil Zainasheff: Weizenbock: Big German Wheat Beer, Brewing Your Own
  • Florian Klemp: Weizenbock, All About Beer Magazine, Volume 35, 2014, Issue 1
  • Nick Carr: Weizenbock: The Original German-Style Bock Beer? Lern.kegerator.com

W kolejnym artykule znajdziecie porady jak dobrać surowce i jak uwarzyć perfekcyjnego weizenbocka 🙂

Jeśli chcecie już teraz uwarzyć weizenbocka, to polecam gotowe zestawy surowców ze sklepu homebrewing.pl.

Jeden komentarz do “Weizenbock/Koźlak Pszeniczny – historia i charakterystyka

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *