Jeśli popatrzymy na początki piwnej rewolucji w Polsce stwierdzimy, że u jej podstaw leżało m.in. zauroczenie amerykańskimi odmianami chmielu, które przebojem wdarły się do kotłów warzelnych i fermentorów polskich browarów zarówno tych domowych, kraftowych jak i z czasem do tych największych, przemysłowych. Piwowarzy porzucili polską (jak się wydawało) przaśną Marynkę i Lubelski na rzecz intensywnie cytrusowych i żywicznych chmieli zza wielkiej wody.
Ileż jednak można warzyć wszelkiej maści cytrusowe IPY? Pewnie długo, ale czasami warto wrócić do korzeni i zrobić rozeznanie, co rośnie w polskich chmielnikach i co można z tego wyczarować. A wyczarować można zaskakujące piwa, bo chmielarstwo w Polsce wreszcie zaczęło się rozwijać, a nie tylko stawiać na sprzedaż “kilogramów alfakwasów” jak to było do niedawna, ale także hodować nowe odmiany, eksperymentować z odmianami starymi, często zapomnianymi lub odrzuconymi ze względu na niewłaściwy w tamtym czasie aromat (np. zbyt intensywny aromat owocowy 😉 ).
Dzięki Pawłowi Piłatowi z PolishHops udało mi się chociaż po części poznać zawiłości uprawy chmielu; to jak ważne są warunki pogodowe, czas zbioru, właściwe suszenie i przechowywanie szyszek, a później granulatu. Chmiele z różnych lat, ale także od różnych dostawców mogą się znacząco od siebie różnić. Stąd może wzięła się nie najlepsza opinia o polskich chmielach, warto jednak do nich powrócić, ale wybierać tylko te które pochodzą z zaufanych źródeł.
Poniżej znajdziecie kilka polskich odmian chmieli, które są dostępne w sprzedaży. Kolejne są w trakcie testów. Niektóre nawet udało mi się przetestować osobiście i wypadają bardzo obiecująco!
chmielnik
LUBELSKI
Słynny polski chmiel Lubelski ceniony za szlachetny aromat w którym pierwsze skrzypce grają aromaty ziołowe, uzupełnione nutami cynamonu, bergamotki i cytryny.
Nadaje się do szerokiej gamy piw zarówno dolnej jak i górnej fermentacji, również do chmielenia na zimno. Lubelski jest bliskim kuzynem czeskiego chmielu Żateckiego (Saaz).
Charakterystyka:
- alfa kwasy: 2-4,5%
- beta kwasy: 3,4-5,1%
- kohumulon: 1,1%
- olejki eteryczne: 1,1 ml / 100 g
- myrcen: 50%
- humulen: 14,9%
- kariofilen: 5,8%
MARYNKA
Historia polskiego chmielarstwa! Chmiel tak zwany dualny co oznacza, że może być stosowany zarówno jako chmiel goryczkowy jak i aromatyczny. Daje czystą, niezalegającą goryczkę oraz aromat kojarzący się z ziołami, anyżem, lukrecją, a także z nutami grapefruita.
Charakterystyka:
- alfa kwasy: 6,2-8,5%
- beta kwasy: 2,7%
- kohumulon: 1,6%
- olejki eteryczne: 1,7 ml / 100 g
- myrcen: 42,6%
- humulen: 10,4%
- kariofilen: 6,3%
IZABELLA
Niezwykły chmiel, który nazwę otrzymał na cześć księżnej Izabelli Czartoryskiej. Odmiana
powstała z krzyżowania chmielu Lubelskiego z dzikim chmielem z terenów byłej Jugosławii. Została ona zarejestrowana już 1988 roku jednak początkowo nie została należycie doceniona, gdyż klasyfikowana była jako odmiana goryczkowa i z czasem była wypierana przez chmiele o wyższej zawartości alfa kwasów. Jej areał zmniejszał się do tego stopnia, że na Lubelszczyźnie zostało zaledwie kilka krzaków. Pawłowi Piłatowi z Polish Hops udało się reaktywować tą trochę zapomniana odmianę i teraz dopiero możemy docenić nie tylko krótką, czystą niepozostającą goryczkę tego chmielu, ale przede wszystkim jego potencjał aromatyczny.
Chmiel ten cechuje się przyjemnym cytrusowo-sosnowym aromatem, możemy w nim odnaleźć nuty brzoskwini, moreli, pomarańczy, cytryny, mirabelki, poziomki, agrestu oraz delikatne aromaty kojarzące się z lasem iglastym.
Charakterystyka:
- alfa kwasy: 4,7-6%
- beta kwasy: 2,3%
- kohumulon: 1,5%
- olejki eteryczne: 1,3 ml / 100 g
- myrcen: 54,4%
- humulen: 18,0%
- kariofilen: 8,7%
OKTAWIA
Istna perełka 🙂 Jeszcze kilka lat temu chmiel ten był bliski wyginięciu, a dziś w opinii wielu piwowarów jest to najlepszy polski chmiel. Jest to krzyżówka chmielu Nothern Brewer i Brewers Gold z męskim osobnikiem z byłej Jugosławii. Charakteryzuje się interesującym, świeżym aromatem owoców – winogron, czerwonych jabłek, melonów, gruszek, cytrusów, a także malin, owoców tropikalnych, a w tle wyczuwalne są nuty świeżego,orzeźwiającego ogórka. Polecam na Oktawii uwarzyć piwo Single Hop – chmielone tylko i wyłącznie Oktawią.
Charakterystyka:
- alfa kwasy: 6,9-9,3%
- beta kwasy: 3,8%
- kohumulon: 2,6%
- olejki eteryczne: 1,6 ml / 100 g
- myrcen: 50,8%
- humulen: 10,3%
- kariofilen: 5,7%
SYBILLA
Odmiana powstała jako krzyżówka chmielu Lubelskiego z dzikim, męskim osobnikiem z terenów byłej Jugosławii. Związek bardzo udany, bo Sybilla to chmiel wielozadaniowy – daje czystą goryczkę i intensywny aromat kwiatowy (lilia), cytrusowy z nutami żywicznymi i owocowymi (truskawki, wiśnie) uzupełniony lekkim akcentem przyprawowym. Sybilla z powodzeniem może być wykorzystywana we wszelkiego typu belgijskich ejlach, a także całej gamie piw typu APA, IPA. Może być dobrym zamiennikiem chmieli angielskich.
Charakterystyka:
- alfa kwasy: 5-8%
- beta kwasy: 3%
- kohumulon: 2%
- olejki eteryczne: 2 ml / 100 g
- myrcen: 50,9%
- humulen: 17,4%
- kariofilen: 8,4%
IUNGA
Iunga charakteryzuje się silną, czystą, niezalegającą goryczką, a także intensywnym aromatem owocowym, w którym doskonale wyczuwalne są nuty ananasa, brzoskwini, moreli, mandarynki, pomarańczy. Chmiel ten nadaje się zarówno do chmielenia na goryczkę jak i na aromat, może być stosowany do chmielenia na zimno, idealnie więc sprawdzi się nawet w piwach typu Single Hop.
Charakterystyka:
- alfa kwasy: 8-14%
- beta kwasy: 3,5%
- kohumulon: 3,1%
- olejki eteryczne: 1,5 ml / 100 g
- myrcen: 60,3%
- humulen: 14,3%
- kariofilen: 6,6%
PUŁAWSKI
Jedna z najnowszych polskich odmian. Charakteryzuje się przyjemnym owocowym aromatem, w którym pierwsze skrzypce grają aromaty białych winogron i dojrzałej papai, uzupełnione aromatami przyprawowymi, korzennymi, goździkowymi.
Charakterystyka:
- alfa kwasy: 6,5-9%
- beta kwasy: 3,4%
- kohumulon: 2,5%
- olejki eteryczne: 2,1 ml / 100 g
- myrcen: 38,2%
- humulen: 24,8%
- kariofilen: 252 µl/100g
MAGNAT
Nowa polska odmiana chmielu goryczkowego wywodząca się od niemieckiej supergoryczkowej odmiany Magnum. Magnat ma wysoką zawartość alfakwasów, ale daje bardziej delikatną, czystszą goryczkę od swego niemieckiego przodka. Posiada wysoką zawartość linalolu (11 µl/100 g) co powoduje, że może on też być stosowany do chmielenia na aromat nadając piwu piękny kwiatowy, konwaliowy aromat.
Charakterystyka:
- alfa kwasy: 11,5-13,7%
- beta kwasy: 2,8%
- kohumulon: 2,9%
- olejki eteryczne: 1,4 ml / 100 g
- myrcen: 47,3%
- humulen: 19%
- kariofilen: 7,2%
ZULA
Proszę Państwa “last but not least” królowa ZULA 🙂 Nowość na rynku! Chmiel który był hodowany w ramach tego samego projektu co Iunga jako chmiel goryczkowy, przepadł jednak w tamtym czasie (rok 2014) ze względu na dodatkowe komponenty aromatyczne 😉 Czasy się na szczęście zmieniły i walory aromatyczne chmielu są jak najbardziej pożądane tym bardziej gdy chmiel pachnie tak cudownie jak Zula – owocami tropikalnymi i cytrusami (pomarańczą, mandarynką, grejpfrutem) 🙂
Charakterystyka:
- alfa kwasy: 8-11%
- beta kwasy: 3,8%
- kohumulon: 3%
- olejki eteryczne: 1,3 ml / 100 g
- myrcen: 45,6%
- humulen: 21,4%
- kariofilen: 8,7%
Zula już niebawem będzie dostępna w Waszym ulubionym sklepie homebrewing.pl i co więcej -tam i tylko tam 🙂 Mamy ją na wyłączność!
Dane dotyczące składu chemicznego ściągnęłam ze strony Polishhops, są to jedynie dane poglądowe.
Niebawem postaram się wyjaśnić Wam jak skład chemiczny szyszki chmielowej przekłada się na jakość piwa.
Wspieramy to co polskie ♥
